Acesulfame K (แอซีซัลเฟม เค ) ประโยชน์ ข้อระวัง และตัวอย่างการใช้ในอุตสาหกรรม

   Acesulfame K (Acesulfame Potassium) (แอซีซัลเฟม เค หรือ แอซีซัลเฟม โพแทสเซียม) คือวัตถุเจือปนอาหาร (Food additive) ซึ่งเป็นสารให้ความหวานแทนน้ำตาล (Alternative sweetener) แบบความความหวานสูง ชนิดหนึ่งที่ไม่มีคุณค่าทางโภชนาการหรือไม่ให้พลังงาน มีการใช้อย่างยาวนานตั้งแต่อดีต จัดเป็นสารแทนความหวานที่นิยมอย่างมาก จึงเป็นที่คุณเคยของ R&D และผู้บริโภค อีกทั้งราคาเมื่อเทียบกับน้ำตาลยังจัดว่าถูกกว่า ทำให้สามารถลดค่าวัตถุดิบลงได้

   เนื่องด้วยปัจจุบันผู้บริโภคกำลังประสบปัญหาด้านสุขภาพต่างๆ อาทิเช่น โรคอ้วน โรคเบาหวาน โรคหัวใจ ฯลฯ ประกอบกับเรื่องของภาษีน้ำตาลที่เพิ่มสูงขึ้นในกลุ่มอุตสาหกรรมเครื่องดื่ม ส่งผลให้ทางผู้ประกอบการเปลี่ยนจากการใช้น้ำตาลมาเป็น Acesulfame-K ร่วมกับการใช้สารให้ความหวานแทนน้ำตาลอื่นๆ แทน เพื่อเป็นการรณรงค์ให้ผู้บริโภคหันมาให้ความสนใจกับสุขภาพมากขึ้น 

ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับ Acesulfame K

   Acesulfame K อาจรู้จักในชื่อของ E number E950 โดย  Acesulfame-K มีลักษณะเป็นผลึกสีขาว มีสูตรโมเลกุล C₄H₄KNO₄S และมีมวลโมเลกุล คือ 201.24 g/mol ในปี ค.ศ. 1998 U.S. Food and Drug Administration (FDA) และองค์กรเกี่ยวกับสุขภาพหลายองค์กรยืนยันว่า Acesulfame-K มีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค และมีงานวิจัยมากกว่า 90 ประเทศ พิสูจน์ได้ผลเช่นเดียวกัน ดังนั้น  Acesulfame-K จึงถูกนำมาใช้ในเครื่องดื่มและอาหารกว่า 4,000 ชนิด ใน 90 ประเทศทั่วโลก และประเทศไทยก็เป็นหนึ่งในนั้นที่มีนำ Acesulfame-K มาใช้เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มแทนการใช้น้ำตาล

ประโยชน์ของ Acesulfame K

   Acesulfame K คือวัตถุเจือปนอาหารที่ใช้แทนน้ำตาล ซึ่งไม่ถูกเมแทบอลิซึมหรือเกิดการสะสมในร่างกาย เนื่องจากหลังจากบริโภค Acesulfame K แล้ว จะถูกดูดซึมอย่างรวดเร็ว และถูกกำจัดออกในรูปเดิม การใช้ Acesulfame K ในคนยังไม่พบอันตรายใดๆ และไม่พบการเกิดโรคมะเร็งในคนจากการบริโภค Acesulfame K จากข้อสรุปขององค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา โดยสรุปจากข้อมูลที่มีการทดลองทั้งในคนและสัตว์ทดลองมากกว่า 90 การศึกษา ซึ่งปริมาณที่ใช้ Acesulfame K ในการทดลองส่วนใหญ่จะใช้ในขนาดสูงกว่าขนาดปกติที่รับประทานในคน นอกจากนี้สามารถใช้ Acesulfame K ได้ในสตรีมีครรภ์ สตรีให้นมบุตร ผู้ป่วยเบาหวาน และผู้ป่วย phenylketonuria ได้

ข้อควรระวังในการใช้ Acesulfame K

   การบริโภคสารให้ความหวานแทนน้ำตาลหรือน้ำตาลเทียมเพียงอย่างเดียวนั้น อาจไม่สามารถลดระดับน้ำตาลและไขมันในเลือดในผู้ป่วยที่เป็นโรคเบาหวานได้ แต่ผู้ป่วยต้องลดการบริโภคอาหารกลุ่มคาร์โบไฮเดรตประเภทแป้ง เช่น ขนมปังและข้าว และต้องลดการบริโภคไขมันจากน้ำมันที่ใช้ปรุงอาหาร และอาหารที่มีไขมันสูงร่วมด้วย อย่างไรก็ตามการใช้สารให้ความหวานแทนน้ำตาลนั้นอาจส่งผลให้การรับรสต่างไปจากการใช้น้ำตาล เนื่องจากสารให้ความหวานแทนน้ำตาลนั้นมีความหวานมากกว่าน้ำตาลหลายเท่า จึงควรใช้ในปริมาณน้อยก่อน แล้วค่อยปรับเพิ่มปริมาณการใช้จนกว่าจะได้รสชาติที่ต้องการ เพื่อหลีกเลี่ยงรสหวานจัดที่มากเกินไป หรือรสขมติดลิ้นเมื่อใช้น้ำตาลเทียมในปริมาณมาก ดังนั้นการใช้สารให้ความแทนน้ำตาลเทียมได้อย่างปลอดภัยนั้น ไม่ควรเกินค่า Acceptable Daily Intake (ADI) ซึ่งเป็นปริมาณสูงสุดต่อวันที่ยอมรับว่าใช้ได้อย่างงปลอดภัยในคน

   สำหรับผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง เป็นต้น การบริโภคสารให้ความหวานแทนน้ำตาลถือเป็นประโยชน์ในผู้สูงอายุ และสามารถบริโภคได้อย่างปลอดภัยหากบริโภคไม่เกินค่า ADI ที่กำหนดไว้ ในส่วนของการใช้สารให้ความแทนน้ำตาลในเด็กนั้น พบว่าสามารถบริโภคได้อย่างปลอดภัยเช่นเดียวกันหากไม่เกินค่า ADI อย่างไรก็ตามผู้ปกครองไม่ควรใช้น้ำตาลเทียมแทนน้ำตาลในการประกอบอาหารและเครื่องดื่มให้เด็กบริโภคเป็นประจำทุกวัน เนื่องจากยังไม่มีการศึกษามากนักเกี่ยวกับการใช้น้ำตาลเทียมในเด็ก จึงไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับความปลอดภัยที่ชัดเจนของการใช้สารให้ความหวานแทนน้ำตาลหรือน้ำตาลเทียมในเด็ก      

จำนวน Acesulfame K ที่อนุญาตใช้ในอาหาร

ในสหรัฐอเมริกา

U.S.FDA ได้กำหนดค่า ADI ของ Acesulfame K เท่ากับ 15 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว (1 กิโลกรัม) ของผู้บริโภคต่อวัน (ประมาณ 23 ซอง)

ใน EU

Scientific Committee on Food (SCF) ได้ประกาศ Acceptable Daily Intake (ADI) สำหรับ acesulfame potassium เป็น 9 มิลลิกรัม/น้ำหนักตัว (1 กิโลกรัม) ของผู้บริโภคต่อวัน

ในไทย

ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 418) พ.ศ. 2563 เรื่อง เรื่อง กำหนดหลักเกณฑ์ เงื่อนไข วิธีการใช้ และอัตราส่วนของวัตถุเจือปนอาหาร (ฉบับที่ 2)

ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ที่มีการใช้ Acesulfame K

   Acesulfame K สามราถทนความร้อนสูงได้ จึงมักถูกใช้ร่วมกับสารให้ความหวานตัวอื่น เช่น แอสพาร์แทม (Aspartame) เพื่อลดรสขม และเสริมฤทธิ์ให้มีความหวานเพิ่มขึ้นด้วย โดยนิยมใช้ใส่ในเครื่องดื่มต่างๆ รวมทั้งน้ำอัดลม เช่น PepsiMax^®, Cocacola Zero^® Cocacola Light^®

องค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกาอนุญาตให้ใช้ Acesulfame K ในอาหารต่างๆ ได้แก่

• ลูกอม ลูกกวาด (candies)
• tabletop sweeteners
• หมากฝรั่ง (chewing gums)
• เครื่องดื่มต่างๆ (beverages)
• ของหวาน (dessert)
• dairy product mixes
• อาหารประเภทของอบ (baked goods)
• เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ (alcoholic beverages)
• น้ำเชื่อม (syrups)
• ของหวานที่แช่แข็งหรือแช่ตู้เย็น (refrigerated and frozen desserts)
• ซอสรสหวานต่าง ๆ (sweet sauces) และ
• น้ำตาลสำหรับโรยหน้าขนม (toppings) เป็นต้น

แหล่งอ้างอิง:

https://s3.amazonaws.com/thai-health/สารให้ความหวาน–น้ำตาลเทียม- artificial-sweetener

https://www.coca-cola.co.th/th/brands/coke