น้ำตาลหล่อฮังก้วย (Monk fruit sweetener)

   หล่อฮังก้วย (Lou Hun Guo) เรียกเป็นภาษาอังกฤษว่า monk fruit ในปัจจุบันนิยมนำผลหล่อฮังก้วย (Luo Hun Guo) มาใช้เป็นสารให้ความหวานแทนน้ำตาลซึ่งจัดเป็นสารให้ความหวานตามธรรมชาติ (Natural Sweeteners)  ผลหล่อฮังก้วยเมื่อนำมาสกัดจะได้สารให้ความหวานที่ชื่อว่า โมโกรไซด์(Mogroside) ซึ่งมีความหวานกว่าน้ำตาลประมาณ 150-300 เท่า จึงนิยมนำมาเป็นสารเพิ่มความหวานในอาหารและเครื่องดื่มที่มีรสหวานในอุตสาหกรรมอาหาร และยังได้รับการยอมรับจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาสหรัฐอเมริกา(USFDA) ว่าสามารถใช้เป็นสารให้ความหวานได้อย่างปลอดภัย

   โดยน้ำตาลหล่อฮังก้วย ที่ขายกันตามท้องตลาดสำหรับผู้บริโภคทั่วไปนั้นอาจจะไม่ใช่ น้ำตาล monk fruit 100% โดยจะผสมน้ำตาลตัวอื่นๆด้วย เช่น Erythritol (อิริทริทอล) เนื่องจากสาร Mogroside 100% นั้นมีความหวานสูงมาก ทำให้สามารถใช้ได้ลำบาก กระจายตัวลำบาก เมื่อซื้อน้ำตาลหล่อฮังก้วย จึงควรพิจารณาฉลากให้ดี

   เพื่อความเข้าใจในการเลือกใช้น้ำตาลหล่อฮังก้วยได้อย่างเข้าใจ และถูกต้องตามความต้องการ บทความนี้จะอธิบายถึงแหล่งที่มา การผลิต ทางเลือกของน้ำตาลหล่อฮังก้วย และตัวอย่างสินค้าต่างๆในตลาดที่ใช้น้ำตาลหล่อฮังก้วย

แหล่งที่มาของหล่อฮังก้วย (Monk fruit)

   Monk Fruit หรือ Luo Han Guo (หล่อฮังก้วย) คือพืชพื้นเมืองทางตอนใต้ของจีนและภาคเหนือของไทย ในปัจจุบันในการทำสารให้ความหวานนั้นจะเป็นการนำเข้าจากประเทศจีนเท่านั้น เนื่องจากในประเทศไทยยังมีปริมาณน้อย หล่อฮังก๊วยเป็นพืชที่อยู่ในวงศ์แตง (Cucurbitaceous)  เช่นเดียวกับ แตงกวา แตงโม ฟักทอง บวบ หรือเมลอน ผลของหล่อฮังก้วยมีลักษณะกลมเหมือนไข่เป็ด มีเปลือกแข็งล้อมรอบเนื้อผลไม้แต่มีความเปราะ ในช่วงที่ยังไม่สุกผลจะมีสีเขียวและเข้มขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อสุกเต็มที่จะเป็นสีเขียวเข้มแกมดำและผลจะรีลง เป็นสมุนไพรที่นิยมนำผลแห้งมาต้มน้ำแล้วบริโภคเป็นเครื่องดื่ม  หล่อฮังก้วยจัดเป็นสมุนไพรฤทธิ์เย็น มีสรรพคุณ แก้อาการร้อนใน กระหายน้ำ แก้ไอขับเสมหะ แก้อาการเจ็บคอ รสหวานชุ่มคอ บำรุงกำลัง มีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ ช่วยลดการอักเสบต่างๆ

สรรพคุณหล่อฮังก้วย

1. บรรเทาอาการแพ้
 การรับประทานหล่อฮังก้วยจะช่วยป้องกันไม่ให้ร่างกายหลั่งสารฮีสตามีน (Histamine) ซึ่งเป็นสาเหตุของอาการแพ้ อีกทั้งยังช่วยลดสารฮีสตามีนในร่างกาย ทำให้อาการแพ้ลดลง

2. ช่วยลดความเสี่ยงโรคมะเร็ง
สารต้านอนุมูลอิสระที่สำคัญอย่างไกลโคไซด์ (Glycosides) และซาโปนิน (Saponins) ที่อยู่ในหล่อฮังก้วย สามารถเข้าไปยับยั้งและป้องกันการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง ช่วยลดความเสี่ยงโรคมะเร็งชนิดต่าง ๆ ได้

3. รักษาอาการอักเสบ ดับพิษร้อน
หล่อฮังก้วยช่วย รักษาอาการอักเสบต่าง ๆรวมทั้ง ช่วยดับพิษร้อนภายในร่างกาย จึงทำให้มีการนำมาใช้เพื่อรักษาอาการไข้ อาการข้ออักเสบ หรือแม้แต่ช่วยบรรเทาอาการจากโรคลมแดด

5. บำรุงสุขภาพหัวใจ
สารประกอบที่อยู่ในหล่อฮังก้วย มีส่วนสำคัญในการลดความเสี่ยงโรคหลอดเลือดและหัวใจ โดยจะช่วยป้องกันการออกซิเดชั่นของคอเลสเตอรอลในหลอดเลือด และลดสาเหตุของคราบพลัคภายในหลอดเลือด ทำให้เลือดสามารถไหลเวียนได้เป็นปกติ

ข้อดีของน้ำตาลหล่อฮังก้วย (Monk fruit sweetener)

1. เป็นสารสกัดจากธรรมชาติและไม่มีแคลอรี่
2. สาร mogroside ให้ความหวานสูง หวานกว่าน้ำตาลทรายประมาณ150- 300 เท่า
3. มีผลดีต่อสุขภาพ สามารถใช้ได้อย่างปลอดภัยและ ไม่มีผลข้างเคียง
4. มีการละลายที่ดีและทนต่อความเป็นกรดด่าง
5. สามารถใช้ในกระบวนผลิตที่มีการใช้ความร้อน ทนความร้อนได้สูงถึง 150^oC ประมาณ 30 นาที
6. ใช้ปรับปรุงรสชาติของผลิตภัณฑ์ทำให้มีรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์
7. ไม่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำตาลในเลือด
8. ไม่ก่อให้เกิดฟันผุ

หล่อฮังก้วยส่งผลดีต่อผู้ป่วยเบาหวานและคนกินคีโต

   น้ำตาลหล่อฮังก้วยเป็นสารให้ความหวานที่ไม่ส่งผลต่อการเพิ่มของน้ำตาลในกระแสเลือด (ค่า Glycemic index ต่ำ) ไม่กระทบกับอินซูลินในร่างกาย  และยังปราศจากแคลอรี  จึงเหมาะสำหรับผู้ป่วยเบาหวานและผู้ต้องการควบคุมน้ำหนักหรือจำกัดปริมาณการบริโภคน้ำตาล เช่นผู้รับประทานคีโต (ketogenic diet) หรือผู้รักสุขภาพต่างๆ

น้ำตาลหล่อฮังก้วยประเภทต่างๆ

1. หล่อฮังก้วยผงแบบเข้มข้น (Mogroside sweetener) น้ำตาลประเภทนี้จะมีค่า Mogroside สูงมาก ซึ่งจะนำมาใช้เป็นสารให้ความหวานโดยตรง ซึ่งทาง องค์การอาหารและยาของไทยยังไม่อนุญาตให้ใช้และนำเข้า ทั้งนี้ สำหรับผู้บริโภคทั่วไป มีผลิตภัณฑ์ที่ อย อนุญาตขายอยู่ โดยเขียนว่าหล่อฮังก้วยผง แต่ถ้าอ่านฉลากจะพบว่ามีการผสม erythritol อยู่ด้วย มีหล่อฮังก้วยเพียงเล็กน้อย

2. หล่อฮังก้วยผง (Monk fruit powder) เป็นหล่อฮังก้วยที่นำมาสกัด เสมือนผลไม้สกัดทั่วไป โดยทำให้แห้งเป็นผง ง่ายต่อการใช้งาน จะมีกลิ่นของหล่อฮังด้วยผสมอยู่ด้วยค่อนข้างมาก แต่ก็ให้ความหวาน สามารถนำมาใช้ในอาหารที่มีรสชาติหรือกลิ่นเข้มข้น ซึ่งไม่ต้องกังวลต่อผลของรสชาติของหล่อฮังก้วยที่มีผลต่ออาหาร  หรืออาจจะนำมาใช้ผลิตเครื่องดื่มสมุนไพร ซึ่งสามารถยอมรับกลิ่นหล่อฮังก้วยได้

3. หล่อฮังก้วยชนิดน้ำหวานเข้มข้น (Monk fruit juice concentrate) เป็นหล่อฮังก้วยสกัดที่อยู่ในรูปของน้ำหวานเข้มข้น มีค่าความหวานที่สูง แต่ไม่อาจเทียบเท่า หล่อฮังก้วยผงแบบเข้มข้น (mogroside sweetener) สามารถนำมาผสมกับอาหารได้หลากชนิด ซึ่งจะให้ความหวานโดยไม่ค่อยส่งผลต่อรสชาติของสินค้าที่ต้องการผลิต

ทั้งนี้การเรียกชื่อผลิตภัณฑ์นั้น ไม่ได้คำเรียนที่ตายตัว ผูผลิตบางรายอาจจะมีการเรียกสลับกัน แต่อยากให้เข้าใจหมวดหมู่ เพื่อสามารถดูสินค้าได้ถูกต้อง

หล่อฮังก้วยชนิดน้ำหวานเข้มข้น (Monk Fruit Juice Concentrate) 

   เป็นน้ำผลไม้เข้มข้นที่มีความหวานสูงจากผลหล่อฮังก้วย มีลักษณะเป็นของเหลวสีเหลืองอ่อน ผลิตจากธรรมชาติ 100 %  สามารถใส่ทดแทนน้ำตาล (Alternative Sweetener) มีความหวานประมาณ 18 เท่า เป็นการให้ความหวานตามธรรมชาติ (Natural Sweetener) และให้พลังงานต่ำ (Low GI index) เนื่องจากความเข้มข้นสูงทำให้ใส่น้อยมาก จึงแทบจะไม่มีรสชาติของหล่อฮังก้วยในผลิตภัณฑ์ สามารถประยุกต์ใช้กับอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มและนิยมใช้มากในอาหารสำหรับผู้รักสุขภาพ สำหรับผู้ที่ทาน Keto diet ตัว Monk fruit juice concentrate ถือเป็นสารให้ความหวานประเภทหนึ่งที่เป็น keto-friendly ไม่กระตุ้นการหลั่งอินซูลิน ซึ่งดีกับคนที่เป็นโรคเบาหวานเช่นกัน

การผลิตน้ำตาลหล่อฮังก้วยเข้มข้น (Monk fruit juice concentrate)

   สำหรับการผลิตสินค้าจากบริษัททินกร มีการผลิตโดยกระบวนการตามธรรมชาติ ไม่ได้ใส่สารเคมีเพิ่มเติม โดยเริ่มจากการบดผลหล่อฮังก้วย นำไปแช่น้ำ และกรองแยกกากออก หลังจากนั้นทำให้ระเหยน้ำออกให้ได้น้ำหล่อฮังก้วยเข้มข้น

ข้อดีของหล่อฮังก้วยชนิดน้ำหวานเข้มข้น (Monk Fruit Juice Concentrate) 

    หล่อฮังก้วยชนิดน้ำหวานเข้มข้นมีความหวานมากกว่าน้ำตาล 18 เท่า จึงสามารถลดปริมาณการใช้น้ำตาล ซึ่งเป็นการช่วยลดต้นทุน สามารถทนต่อสภาวะที่เป็นกรดได้ ข้อดีอีกประการของ Monk Fruit Juice Concentrate คือไม่ได้นำมาใช้ในลักษณะของ sweetener โดยใส่ในลักษณะเป็นน้ำผลไม้เข้มข้นเพื่อลดการใช้น้ำตาล ทำให้เป็น clean label หรือเรียกว่าไม่ได้ใส่วัตถุเจือปน ดังเช่น ตัวอย่างในประเทศ Australia, New Zealand ไม่ต้อง claim บนฉลากว่าใส่สารให้ความหวาน แต่บอกว่า มีการใส่น้ำหล่อฮังก้วยเข้มข้นเท่านั้น

การประยุกต์ใช้หล่อฮั้งก้วยชนิดน้ำหวานเข้มข้นในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม

monk fruit สามารถนำมาใช้ได้ในอุตสาหกรรมที่หลากหลาย ในลักษณะของการเป็นสารแทนความหวาน มีตัวอย่างเด่นๆ ดังนี้

1.  ผลิตภัณฑ์นม (Dairy product) เช่น นม โยเกิร์ต ไอศกรีม ช่วยเพิ่มความหวาน เสริมกลิ่นรส ลดปริมาณการใช้น้ำตาลและแคลอรี่ สอดคล้องกับเทรนด์การบริโภคในปัจจุบัน  เป็นจุดขายใหม่ให้กับผลิตภัณฑ์

2.  เครื่องดื่ม (Beverage) เช่น น้ำผลไม้ ไซรัป  น้ำอัดลม ช่วยปรับปรุงรสชาติ ให้ความสดชื่น ลดปริมาณการใช้น้ำตาล  คงความหวานในผลิตภัณฑ์ได้นาน  ช่วยรักษาสีของผลิตภัณฑ์  ทนต่อสภาวะเป็นกลาง,กรด และทนที่อุณหภูมิ 110 ^oC  เป็นเวลา 30 นาที  

3.  ผลิตภัณฑ์เบเกอรี่ ขนมอบ (Bakery products) เช่น เค้ก คุกกี้  ช่วยลดปริมาณน้ำตาลทำให้ ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีแคลอรี่ต่ำ ช่วยป้องกันฟันผุในเด็ก ช่วยปรับปรุงรสชาติ และทำให้ให้ผลิตภัณฑ์มีเอกลักษณ์

4.  ผลิตภัณฑ์ขนมหวาน (Confectionary products) เช่น ช็อคโกแลต  ลูกอม  ช่วยปรับปรุงความหวาน ลดปริมาณน้ำตาล ทำให้ ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีแคลอรี่ต่ำ ป้องกันฟันผุในเด็ก ช่วยในการขยายตลาดเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคในปัจจุบัน

สรุป

ผู้บริโภคจำนวนมากต่างตระหนักเรื่องการลดน้ำตาล และกระแสการลดน้ำตาลก็เริ่มเข้ามาเป็นกระแสหลักของผู้รักสุขภาพ โดยเฉพาะได้รับการส่งเสริมจากทางภาครัฐผ่านการเก็บภาษีน้ำตาล น้ำตาลจากหล่อฮังก้วย (monk fruit sweetener) จึงเริ่มเป็นที่สนใจ แต่ยังมีข้อจำกัด เนื่องจากทาง อย ยังไม่อนุญาตให้ใช้ monk fruit sweetner ประเภทผงที่มีความเข้มข้นสูง การใช้ monk fruit juice concentrate ซึ่งจัดเป็นน้ำหวานเข้มข้น จึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่ดี ซึ่งเสมือนการเติมน้ำผลไม้ทั่วไป แต่ทั้งนี้เมื่อเทียบด้วยระดับความหวานเดียวกันกับน้ำตาล จะมีราคาที่สูงกว่า จึงควรเลือกใช้กับสินค้าที่ตรง target กับผู้บริโภค จะช่วยสร้างให้สินค้ามีความโดดเด่นและมีมูลค่าสูงขึ้นในสายตาของผู้บริโภค